Skoła Podstawowa > Aktualności >

To jest nieaktualna wersja strony. Aby zobaczyć aktualne informacje, przejdź na kcek.pl

„Mądra szkoła i rodzina czyta dzieciom i młodzieży”

Drodzy Nauczyciele, Rodzice!

Serdecznie zapraszam Państwa do udziału w Programie „Mądra szkoła i rodzina czyta dzieciom i młodzieży”, a na początek do przeczytania poniższego zaproszenia :)

Istotą Programu jest czytanie uczniom (dzieciom, młodzieży) dla przyjemności. Jest to sprawdzony sposób na zainteresowanie ich książką, rozbudzenie potrzeby czytania, wychowanie czytelników. Badania dowodzą, że czytelnicy - osoby, które dużo, chętnie i sprawnie czytają, lepiej radzą sobie z nauką, z pracą zawodową i z wyzwaniami życia.

Czytanie jest podstawowym narzędziem myślenia (w tym również matematycznego!) i zdobywania wiedzy. Dlatego we wszystkich systemach edukacyjnych kładzie się duży nacisk na naukę czytania. Bez tej umiejętności nie można odnieść sukcesu w szkole, a nauka staje się udręką. Niestety, coraz więcej dzieci nie lubi czytać i mało czyta. Nauczyciele skarżą się, że współczesne dzieci nie potrafią się skupić i nie rozumieją czytanych tekstów. Powodów tego stanu rzeczy jest wiele, najważniejsze z nich to słaba znajomość języka wśród dzieci i brak motywacji do czytania, które postrzegane jest jako czynność frustrująca i nudna.

Podstawą czytania jest dobra znajomość języka. Czytanie jest to bowiem odkodowanie treści zapisanej przy pomocy znaków graficznych. A zatem czytanie oznacza rozumienie. Nauczenie liter i właściwego ich wymawiania – co często utożsamiane jest z nauką czytania - nie pomoże, gdy dzieci nie rozumieją znaczenia słów i związków frazeologicznych.

Tego mogą się nauczyć jedynie wówczas, gdy stale obcują z żywym językiem - czynnie uczestniczą w rozmowach i słuchają czytanych tekstów.

Niestety współczesne dzieci dorastają w otoczeniu bardzo ubogim językowo. Zajęci rodzice coraz mniej poświęcają im czasu, mało z nimi rozmawiają i mało im czytają. Dziadkowie, zwykle bardziej chętni do wysłuchania dziecka i rozmowy, w coraz mniejszym stopniu uczestniczą dziś w wychowaniu wnuków. Dzieci nie mają też okazji, by ćwiczyć się w mówieniu poza domem – zanika instytucja podwórka, na którym można się bawić i rozmawiać z rówieśnikami, w szkole zbyt mało jest okazji, by ćwiczyć umiejętności językowe. Towarzyszem dziecka staje się telewizor i komputer.

Media wizualne nie uczą języka: nie można poprosić ich o wyjaśnienie, o powtórkę, o wyraźne wymawianie słów, nie można z nimi porozmawiać. Ich narzędziem jest obraz, a nie język. Szybko zmieniające się obrazy na tle hałaśliwej muzyki utrudniają skupienie oraz dobre usłyszenie i zrozumienie tekstu. Według badaczy media wizualne zmieniają strukturę mózgu: oglądanie ruchomych obrazów na ekranie pobudza obszary mózgu odpowiedzialne za bodźce wzrokowe, nie stymuluje natomiast obszarów odpowiedzialnych za mowę i krytyczne myślenie, osłabiając jednocześnie umiejętność koncentracji oraz refleksji.

Ponieważ język jest podstawowym narzędziem myślenia, zdobywania wiedzy i komunikacji międzyludzkiej, powinniśmy zrobić wszystko, by dzieci swobodnie posługiwały się poprawnym i bogatym językiem. Umiejętności językowe trzeba rozwijać od najmłodszych lat – zachęcając do rozmowy, zadawania pytań, snucia refleksji, a także codziennie czytając dzieciom dla przyjemności. Słuchając bogatego języka literackiego, dziecko z kontekstu domyśla się i poznaje znaczenie nowych słów, bez wysiłku uczy się poprawnej gramatyki i składni, a w przyszłości z łatwością i chętnie samo będzie czytać. Rozczytane dzieci lepiej radzą sobie z nauką i łatwiej dostosują się do wymogów zmieniającego sięświata.

Tymczasem według badań Biblioteki Narodowej z 2009 roku, 62% Polaków nie przeczytało ani jednej książki. To wielkie zagrożenie cywilizacyjne, które sami na siebie ściągamy!

Jeśli chcemy żyć w kraju mądrych ludzi powinniśmy zadbać o to, by wszystkie dzieci dobrze znały język i z przyjemnością czytały.

Akcje promujące czytelnictwo zwykle głównie adresowane są do rodziców. Jednak nie wszyscy znajdują czas lub nie mają motywacji, by dzieciom czytać. Część być może zakłada, że dziecko może się nauczyć języka z telewizji i Internetu. Trzeba zatem przekonywać rodziców do jak najczęstszych rozmów z dzieckiem, do czytania mu w domu, ale jednocześnie szkoła powinna wspomagać dzieci w ich rozwoju językowym i duchowym, dając im szansę na codzienny kontakt z książką czytaną przez nauczyciela. 

Niektórzy być może zaoponują przeciwko wprowadzeniu do szkół głośnego czytania, sądząc, że zabierze im to czas na „przerobienie” programu. Jednak realizacja programu ma sens tylko wówczas, gdy dzieci rozumieją treść lekcji, umieją połączyć elementy wiedzy, mają motywację do nauki. Najlepiej przygotowany program i kwalifikacje nauczyciela nie przyniosą efektu, jeśli uczniowie nie znają dobrze języka, nie potrafią myśleć ani skupić się, zachowują się prowokacyjnie i nie są zainteresowani zdobywaniem wiedzy. „Przerabianie” programu z uczniami, którzy nie są w stanie i nie chcą się uczyć, jest jak rzucanie ziarna na klepisko. 

Czytanie uczniom dla przyjemności (najlepiej codziennie) i chwila rozmowy po lekturze to przygotowanie do nauki jako takiej z każdego przedmiotu. To najlepszy sposób, by nauczyć ich języka, rozbudzić zainteresowania, poprawić koncentrację. Dodajmy do tego spektakularne zmiany w zachowaniu dzieci, którym nauczyciele codziennie czytają, okazując im w ten sposób troskę i szacunek: wyciszenie, większa refleksyjność, poprawa umiejętności społecznych, skłonność do współpracy, więź z nauczycielem i bardziej przyjazne relacje w klasie. I to wszystko bez inwestycji w drogi sprzęt czy dodatkowe szkolenia dla kadry pedagogicznej!

Codzienne czytanie uczniom to najtańsza i najskuteczniejsza metoda podniesienia poziomu szkolnej edukacji i poprawy relacji w szkole.

Głośne czytanie wspiera edukacyjną i wychowawczą misję szkoły!

Badania, sfinansowane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego i przeprowadzone przez Ośrodek Ewaluacji, wykazały, że w szkołach, które wprowadziły codzienne czytanie uczniom nastąpiły bardzo pozytywne zmiany:

• poprawa poziomu wypowiedzi ustnych i pisemnych uczniów,
• zwiększenie zasobu słownictwa czynnego i biernego,
• wzrost wiedzy ogólnej uczniów,
• wzrost zrozumienia tekstów i poleceń,
• poprawa umiejętności refleksji i krytycznego myślenia,
• rozwój wyobraźni i poczucia humoru,
• poprawa wzajemnych relacji pomiędzy uczniami,
• powstawanie więzi pomiędzy nauczycielem i uczniami,
• spadek ilości aspołecznych, prowokacyjnych i agresywnych zachowań,
• wzrost zaangażowania rodziców w czytanie dzieciom w domu,
• wzrost czytelnictwa - uczniowie wypożyczają więcej książek

Dlatego też w naszej Szkole podejmiemy się na początek („nie od razu Kraków zbudowano”) czytania uczniom na tzw. godzinie z wychowawcą. Czytaniu powinny towarzyszyć zajęcia inspirowane lekturą, dlatego poszczególne klasy po przeczytaniu książki (lektury są nowościami zakupionymi w ramach NPRC, a wskazane zostały przez uczniów w ankietach czytelniczych) wykonają karty do teatru kamishibai (bliższe informacje o tej formie książki i teatru w jednym na stronie szkoły w zakładce Biblioteka –Teatr kamishibai).

Zachęcamy też gorąco rodziców, dziadków, wszystkich dorosłych do włączenia się do programu i codziennego czytania dzieciom , a nawet młodzieży.

Warto zainwestować w czytanie! Do zobaczenia w Bibliotece!

Opracowano na podstawie materiałów fundacji ”Cała Polska czyta dzieciom”

Zamieszczono: 18 listopada 2018 r.

Powrót